PRINCE2 is een gestructureerde projectmanagementmethode die je helpt om projecten succesvol te plannen, uit te voeren en af te ronden. De afkorting staat voor ‘PRojects IN Controlled Environments 2’ en is ontwikkeld door de Britse overheid. Deze methode biedt je een stappenplan met duidelijke processen, principes en thema’s waarmee je projecten georganiseerd kunt leiden. PRINCE2 is flexibel en je kunt het aanpassen aan projecten van elke omvang, in elke sector.
Wat is de PRINCE2 methode?
PRINCE2 is een procesgerichte projectmanagementmethode die wereldwijd wordt gebruikt om projecten op een gestructureerde en beheerste manier uit te voeren. De methode is oorspronkelijk in 1989 ontwikkeld door de Britse overheid als PRINCE en werd in 1996 herzien tot PRINCE2.
De naam is een afkorting voor “PRojects IN Controlled Environments 2” en wijst op de kerngedachte: projecten uitvoeren in een goed beheerste omgeving. Dit betekent dat je met duidelijke processen, rollen en verantwoordelijkheden werkt.
PRINCE2 bestaat uit drie belangrijke onderdelen:
- 7 principes die de basis vormen voor goed projectmanagement
- 7 thema’s die beschrijven hoe je verschillende aspecten van het project moet aanpakken
- 7 processen die de stappen van begin tot eind van het project uitleggen
Het mooie van PRINCE2 is dat je het kunt aanpassen aan de behoeften van je project. Je hoeft niet alle elementen te gebruiken – je kiest die onderdelen die écht waarde toevoegen.
Wat zijn de 7 principes van PRINCE2?
De 7 principes vormen het fundament van PRINCE2 en geven richting aan je hele projectaanpak. Ze zijn gebaseerd op jarenlange praktijkervaring en helpen je om de juiste beslissingen te nemen.
Dit zijn de zeven kernprincipes:
- Blijvende zakelijke rechtvaardiging – Je start en vervolgt een project alleen als er een duidelijke business case is die de investering rechtvaardigt.
- Leren van ervaringen – Je kijkt naar eerdere projecten om fouten te vermijden en successen te herhalen.
- Gedefinieerde rollen en verantwoordelijkheden – Iedereen in het project weet precies wat zijn taken en bevoegdheden zijn.
- Managen in fasen – Je deelt het project op in beheersbare stukken die je apart plant, uitvoert en evalueert.
- Managen bij uitzondering – Je geeft teams de ruimte om zelfstandig te werken binnen afgesproken grenzen.
- Productgerichte aanpak – Je focust op wat het project moet opleveren (de producten) in plaats van alleen op activiteiten.
- Aanpassen aan de projectomgeving – Je past de methode aan de omvang, complexiteit en risico’s van je project aan.
Door deze principes consequent toe te passen, zorg je ervoor dat je project doelgericht blijft en dat iedereen weet wat er van hen verwacht wordt.
Hoe werkt de PRINCE2 methode in de praktijk?
In de praktijk vertaalt PRINCE2 zich naar een duidelijke structuur die je helpt om je project van begin tot eind te managen. Het werkt als een roadmap die je door alle fases van je project leidt.
Je begint met het opzetten van een projectorganisatie met duidelijke rollen zoals:
- Projectboard (met onder andere de opdrachtgever)
- Projectmanager
- Teamleiders en teamleden
Vervolgens doorloop je de zeven processen:
- Opstarten van een project
- Initiëren van een project
- Sturen van een project
- Beheersen van een fase
- Managen van productoplevering
- Managen van faseovergangen
- Afsluiten van een project
Voor elk proces gebruik je specifieke documenten zoals het projectmandaat, de business case en het projectplan. Deze documenten zijn geen doel op zich, maar helpen je om inzicht te houden en beslissingen te onderbouwen.
In de uitvoering focus je op het managen van zes belangrijke aspecten (de thema’s): business case, organisatie, kwaliteit, plannen, risico’s en voortgang. Dit zorgt voor een projectmanagement aanpak die zowel volledig als flexibel is.
Wat is het verschil tussen PRINCE2 en agile projectmanagement?
PRINCE2 en agile zijn twee verschillende benaderingen van projectmanagement die elk hun eigen sterke punten hebben. Het belangrijkste verschil zit in hun uitgangspunten en werkwijze.
PRINCE2 is een plangestuurde methode die werkt met gedetailleerde planning vooraf en formele controleprocessen. Het is ideaal voor projecten waar de eisen en oplossingen aan het begin vrij duidelijk zijn en waar beheersing van risico’s belangrijk is.
Agile projectmanagement is daarentegen aanpassingsgericht en werkt met korte iteraties (sprints) waarin je steeds een werkend deel van het eindproduct oplevert. Het is perfect voor projecten waar de eisen nog kunnen veranderen en waar je snel waarde wilt leveren.
| PRINCE2 | Agile |
|---|---|
| Plangestuurd | Aanpassingsgericht |
| Formele documentatie | Lichte documentatie |
| Duidelijke hiërarchie | Zelforganiserende teams |
| Focus op beheersing | Focus op waarde en samenwerking |
Er bestaat ook PRINCE2 Agile, een hybride aanpak die de structuur van PRINCE2 combineert met de flexibiliteit van agile. Hiermee krijg je het beste van beide werelden: een duidelijk kader met ruimte voor aanpassingen tijdens het project.
Welke PRINCE2 certificeringen zijn er beschikbaar?
Als je je PRINCE2-kennis officieel wilt valideren, kun je kiezen uit verschillende certificeringen. Deze zijn waardevol voor je carrière in projectmanagement.
Er zijn drie hoofdniveaus van PRINCE2-certificering:
- PRINCE2 Foundation – Dit is het basisniveau dat je kennis van de terminologie en principes test. Het is ideaal als je net begint met PRINCE2 of als je in een projectteam werkt.
- PRINCE2 Practitioner – Dit gevorderde niveau test je vermogen om PRINCE2 toe te passen in verschillende projectsituaties. Het is gericht op projectmanagers en mensen die verantwoordelijk zijn voor projecten.
- PRINCE2 Professional – Het hoogste niveau dat je praktische vaardigheden in realistische scenario’s beoordeelt. Dit is bedoeld voor ervaren projectmanagers.
Voor elke certificering doe je een examen dat je kennis test. Voor Foundation is dit een multiple-choice test, terwijl Practitioner meer scenario-gebaseerde vragen bevat. De certificeringen zijn internationaal erkend en blijven geldig voor 3 jaar (voor Practitioner).
Er zijn ook speciale certificeringen zoals PRINCE2 Agile, die je helpen om PRINCE2 te combineren met agile methoden.
Hoe implementeer je PRINCE2 in jouw organisatie?
Het implementeren van PRINCE2 in je organisatie vraagt om een doordachte aanpak. Het is meer dan alleen mensen trainen – het gaat om een verandering in hoe je projecten aanpakt.
Begin met het creëren van bewustzijn en draagvlak bij het management. Zonder hun steun wordt implementatie lastig. Leg uit wat de voordelen zijn: betere beheersing, duidelijkere communicatie en hogere slagingskans van projecten.
Vervolgens kun je deze stappen volgen:
- Train een kerngroep medewerkers in PRINCE2-principes
- Pas PRINCE2 eerst toe in een pilotproject
- Evalueer de resultaten en pas aan waar nodig
- Ontwikkel eigen templates en werkwijzen die passen bij je organisatie
- Rol PRINCE2 geleidelijk uit naar meer projecten
- Zorg voor doorlopende ondersteuning en coaching
Het belangrijkste advies: pas PRINCE2 aan op maat van je organisatie. Gebruik wat werkt en laat weg wat niet past. PRINCE2 is flexibel genoeg om aan te passen aan je specifieke situatie.
Implementatie kost tijd en vraagt om geduld. Focus op de lange termijn voordelen en vier de kleine successen onderweg.
Wil je meer weten over hoe je PRINCE2 succesvol kunt toepassen in jouw specifieke situatie? Neem dan gerust contact met ons op voor advies op maat of informatie over onze trainingen.
