PRINCE2 en IPMA zijn twee verschillende benaderingen van projectmanagement. Het hoofdverschil is dat PRINCE2 een methodiek is die zich richt op processen en procedures voor projecten, terwijl IPMA een competentieraamwerk is dat focust op de vaardigheden en kennis van de projectmanager zelf. PRINCE2 geeft je een stappenplan met specifieke processen, terwijl IPMA je beoordeelt op je persoonlijke competenties als projectleider. Je keuze hangt af van of je behoefte hebt aan een gestructureerde methode (PRINCE2) of een ontwikkelpad voor je projectmanagement vaardigheden (IPMA).
Wat zijn PRINCE2 en IPMA?
PRINCE2 (PRojects IN Controlled Environments) is een procesgerichte projectmanagement methode die oorspronkelijk is ontwikkeld door de Britse overheid. Het biedt een gestructureerde aanpak met duidelijke processen, rollen en verantwoordelijkheden voor het managen van projecten. PRINCE2 is gebaseerd op zeven principes, zeven thema’s en zeven processen die je helpen om projecten gecontroleerd uit te voeren.
IPMA (International Project Management Association) daarentegen is een internationale organisatie die zich richt op de competenties van projectmanagers. Het IPMA Competence Baseline (ICB) beschrijft de kennis, vaardigheden en persoonlijke eigenschappen die een effectieve projectmanager nodig heeft. IPMA beoordeelt niet zozeer hoe je een project uitvoert, maar vooral wie jij bent als projectleider.
Waar PRINCE2 je vertelt wat je moet doen in welke situatie, helpt IPMA je te begrijpen welke competenties je nodig hebt om verschillende projectsituaties aan te kunnen. De oorsprong van IPMA ligt in Europa, waar het in 1965 werd opgericht als een netwerk voor de uitwisseling van projectmanagement ervaringen.
Wat is het belangrijkste verschil tussen PRINCE2 en IPMA?
Het kernverschil tussen PRINCE2 en IPMA zit in hun fundamentele benadering: methode versus competentie. PRINCE2 is een methodiek die stap voor stap beschrijft hoe je een project moet aanpakken, ongeacht wie het uitvoert. Het geeft je gedetailleerde processen, documenttemplates en beslismomenten voor je project.
IPMA daarentegen richt zich op de persoon die het project leidt. Het beoordeelt je op persoonlijke competenties zoals leiderschap, communicatie en conflictmanagement. IPMA gaat ervan uit dat een bekwame projectmanager verschillende methoden kan toepassen afhankelijk van wat het project nodig heeft.
Wanneer je met PRINCE2 werkt, volg je een vastgestelde structuur met gedefinieerde fases. Bij IPMA ontwikkel je jezelf als projectprofessional, waarbij je leert om de juiste aanpak te kiezen op basis van de context. Je kunt zeggen dat PRINCE2 gaat over ‘wat’ er moet gebeuren, terwijl IPMA gaat over ‘wie’ het moet doen en ‘hoe’ die persoon het beste kan handelen.
Hoe verschillen de certificeringsniveaus van PRINCE2 en IPMA?
De certificeringsstructuren van PRINCE2 en IPMA zijn heel verschillend opgezet. PRINCE2 kent twee hoofdniveaus: Foundation en Practitioner. PRINCE2 Foundation test je basiskennis van de methodiek, terwijl Practitioner beoordeelt of je PRINCE2 ook kunt toepassen in de praktijk. Er is ook nog PRINCE2 Agile, dat de PRINCE2 methodiek combineert met agile werkwijzen.
IPMA heeft vier certificeringsniveaus die oplopen in complexiteit:
- IPMA-D (Certified Project Management Associate): basiskennis van projectmanagement
- IPMA-C (Certified Project Manager): kan projecten van beperkte complexiteit leiden
- IPMA-B (Certified Senior Project Manager): beheert complexe projecten
- IPMA-A (Certified Projects Director): managet complexe projectportfolio’s of programma’s
Het certificeringsproces verschilt ook. Bij PRINCE2 doe je een examen met meerkeuzevragen en/of scenariovragen. Bij IPMA moet je niet alleen een kennistoets doen, maar ook een rapport schrijven over je projectervaring, een assessment doorlopen en soms een interview afleggen. IPMA beoordeelt daarmee veel meer je praktijkervaring en persoonlijke vaardigheden.
| Aspect | PRINCE2 | IPMA |
|---|---|---|
| Certificeringsniveaus | Foundation, Practitioner | D, C, B, A (oplopend) |
| Beoordelingsmethode | Schriftelijk examen | Examen, rapport, assessment, interview |
| Focus | Kennis en toepassing van de methode | Competenties en praktijkervaring |
Wanneer kies je voor PRINCE2 en wanneer voor IPMA?
Je keuze tussen PRINCE2 en IPMA hangt af van je persoonlijke doelen en de behoeften van je organisatie. Kies voor PRINCE2 als:
- Je behoefte hebt aan een duidelijke, gestructureerde projectaanpak
- Je werkt in een omgeving waar PRINCE2 de standaard is (vaak bij overheid of grote organisaties)
- Je snel praktische handvatten wilt voor je projecten
- Je nog weinig ervaring hebt met projectmanagement en een kader zoekt
IPMA is een betere keuze wanneer:
- Je je wilt ontwikkelen als projectprofessional op de lange termijn
- Je al ervaring hebt en deze erkend wilt krijgen
- Je werkt in een internationale context waar IPMA bekender is
- Je meer waarde hecht aan persoonlijke competentieontwikkeling dan aan methodiek
Voor beginnende projectmanagers is PRINCE2 Foundation vaak een toegankelijk startpunt. Voor ervaren projectleiders die hun kennis willen formaliseren, biedt IPMA een goede erkenning van jarenlange praktijkervaring. Sommige sectoren, zoals IT en overheid, hebben een voorkeur voor PRINCE2, terwijl IPMA in bepaalde Europese landen zoals Duitsland en Zwitserland meer gewaardeerd wordt.
Kun je PRINCE2 en IPMA combineren?
Ja, PRINCE2 en IPMA kunnen uitstekend samen werken en vullen elkaar aan. Het combineren van beide benaderingen geeft je het beste van twee werelden: de gestructureerde processen van PRINCE2 en de persoonlijke competenties van IPMA.
In de praktijk kan dit betekenen dat je PRINCE2 gebruikt als je projectmethode, terwijl je jezelf ontwikkelt op de competentiegebieden die IPMA belangrijk vindt. Zo ben je niet alleen bedreven in het volgen van processen, maar ook in het omgaan met mensen, leidinggeven aan teams en het navigeren door complexe situaties.
Veel organisaties integreren elementen van beide benaderingen in hun projectmanagement aanpak. Ze gebruiken bijvoorbeeld de PRINCE2 processen voor projectstructuur en governance, maar trainen hun projectmanagers op de IPMA competenties zoals leiderschap en strategisch denken. Deze gecombineerde aanpak is bijzonder waardevol bij complexe projecten of bij projectmanagement in veranderende omgevingen.
Conclusie: de juiste projectmanagement methodologie voor jouw situatie
Er is geen universeel ‘beste’ keuze tussen PRINCE2 en IPMA – het hangt volledig af van jouw specifieke situatie. PRINCE2 biedt je een kant-en-klare methodiek met duidelijke processen, terwijl IPMA je helpt groeien als projectprofessional door de ontwikkeling van je persoonlijke competenties.
Bij het maken van je keuze, kijk je naar je eigen leerdoelen, de behoeften van je organisatie, de sector waarin je werkt en de complexiteit van je projecten. Voor veel professionals is het waardevol om kennis te hebben van beide benaderingen en ze te combineren waar nodig.
Wil je meer weten over hoe je deze projectmanagement methodologieën kunt toepassen binnen jouw organisatie? Of ben je op zoek naar training in PRINCE2 of coaching op het gebied van projectmanagement competenties? Neem dan contact met ons op. Bij Lagant helpen we organisaties met het implementeren van effectieve projectmanagement praktijken die passen bij hun unieke behoeften en doelen.
